کد مطلب:252495 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:208
نگرشی به موصل و اطراف آن
وقتی كه نگاهی به موصل و بلاد اطراف آن و كردهای آن منطقه می كنیم، می بینیم آنجا هم از نظر درگیری و مصیبت دست كمی از سایر شهرهای اسلامی نداشته است. در سال 253 در معرض كشتار و غارت قرار گرفت و سال 260 مورد تجاوز و ستم عامل خلیفه اذكوتكین ترك قرار گرفت، او فسق و فجور را علنی كرده و اموال مردم را به زور مصادر می كرد، مردم با وی نبرد سختی كردند تا اینكه خانه اش را غارت و او را از موصل بیرون كردند در حدود همان سال، باز شهر موصل در اثر اینكه زیر بار دو فرمانداری كه اسارتكین ترك از طرف خلیفه برای آنها تعیین كرده بود، نرفته بودند، مورد ستم و تعرض و میدان نبرد خصمانه ای شد كه سرانجام برای آنها عامل و فرماندار دیگری اعزام داشتند.
سال 231 كردهای موصل مورد حمله ی وصیف ترك قرار گرفتند كه حدود پانصد نفر از آنها را زندانی ساخت، وصیف در برابر این عمل هفتاد و پنج هزار دینار جایزه گرفت. در سال 266 موسی بن اتامش ترك را كشتند و در سال 281 معتضد شخصا به جنگ آنها پرداخت.
[ صفحه 208]
شاید بتوان گفت كه این همه اضطراب و ناراحتیها را زمانی كه با فتنه و آتشی كه «صاحب زنج» در عراق در دوره ی خلافت سامراء بوجود آورد و همچنین آشوب قرامطه قیاس نمائیم، آن فتنه ها نسبتا آرام و دوره راحتی و آسایشی برای مردم بوده است.
5- ویژگی پنجم این دوره: وجود خوارج و حوادث و فتنه های مداوم آنها است. كه حقیقتا مانند استخوانی در گلوی دولت و سنگ لغزنده ایی پیش پای آرامش ملت بود. فعالیتهای چشمگیر آنها در این دوره از سال 252 شروع می شود، یعنی از زمانی كه «مساور بن عبدالحمید بن مساور شادی بجلی موصلی» فرمانده این اشرار قیام كرد، اینها كسانی بودند كه مدعیند آخرت را خریده و دنیا را رها نمودند.
مساور، بر بیشتر حومه موصل غلبه پیدا كرد و كارش بالا گرفت، فرماندار خلیفه در موصل با او به جنگ پرداخت ولی شكست خورد، از این رو «مساور» كارش بالا گرفت و مردم از وی به وحشت افتادند و این حادثه در سال 254 اتفاق افتاد.
«مساور» در مسجد جامع موصل با مردم نماز جمعه به جا آورد و برای آنها خطبه خواند. در سال 255 لشگر خلیفه با او جنگید ولی باز هم ارتش شكست خورد و مساور پیروز گردید. و در سال 256 بین یكی از خوارج و مساور در اثر اختلافی كه بین آنها در مورد یكی از مسائل كلامی رخ داد، درگیری پیش آمد و نبرد شدیدی بین آنها درگرفت كه بالاخره منجر به پیروزی مساور و شكست آن دیگری گردید.
[ صفحه 209]
مساور آن قدر سیطره و قدرت پیدا كرد كه بر بیشتر سرزمین عراق سلطه پیدا كرد و مانع ارسال خراج و اموال برای خلیفه شد و بر حقوق ارتشیان تنگ گرفت و بر همین شیوه بود تا وقتی كه در سال 263 درگذشت.
خوارج در اینكه بعد از او به چه كسی مراجعه كنند، اختلاف كردند و در نتیجه بینشان كشتار و نزاع بوجود آمد، تا بالاخره به هارون بن عبداله بجلی شادی گرائیدند.
سال 231 كردهای موصل مورد حمله ی وصیف ترك قرار گرفتند كه حدود پانصد نفر از آنها را زندانی ساخت، وصیف در برابر این عمل هفتاد و پنج هزار دینار جایزه گرفت. در سال 266 موسی بن اتامش ترك را كشتند و در سال 281 معتضد شخصا به جنگ آنها پرداخت.
[ صفحه 208]
شاید بتوان گفت كه این همه اضطراب و ناراحتیها را زمانی كه با فتنه و آتشی كه «صاحب زنج» در عراق در دوره ی خلافت سامراء بوجود آورد و همچنین آشوب قرامطه قیاس نمائیم، آن فتنه ها نسبتا آرام و دوره راحتی و آسایشی برای مردم بوده است.
5- ویژگی پنجم این دوره: وجود خوارج و حوادث و فتنه های مداوم آنها است. كه حقیقتا مانند استخوانی در گلوی دولت و سنگ لغزنده ایی پیش پای آرامش ملت بود. فعالیتهای چشمگیر آنها در این دوره از سال 252 شروع می شود، یعنی از زمانی كه «مساور بن عبدالحمید بن مساور شادی بجلی موصلی» فرمانده این اشرار قیام كرد، اینها كسانی بودند كه مدعیند آخرت را خریده و دنیا را رها نمودند.
مساور، بر بیشتر حومه موصل غلبه پیدا كرد و كارش بالا گرفت، فرماندار خلیفه در موصل با او به جنگ پرداخت ولی شكست خورد، از این رو «مساور» كارش بالا گرفت و مردم از وی به وحشت افتادند و این حادثه در سال 254 اتفاق افتاد.
«مساور» در مسجد جامع موصل با مردم نماز جمعه به جا آورد و برای آنها خطبه خواند. در سال 255 لشگر خلیفه با او جنگید ولی باز هم ارتش شكست خورد و مساور پیروز گردید. و در سال 256 بین یكی از خوارج و مساور در اثر اختلافی كه بین آنها در مورد یكی از مسائل كلامی رخ داد، درگیری پیش آمد و نبرد شدیدی بین آنها درگرفت كه بالاخره منجر به پیروزی مساور و شكست آن دیگری گردید.
[ صفحه 209]
مساور آن قدر سیطره و قدرت پیدا كرد كه بر بیشتر سرزمین عراق سلطه پیدا كرد و مانع ارسال خراج و اموال برای خلیفه شد و بر حقوق ارتشیان تنگ گرفت و بر همین شیوه بود تا وقتی كه در سال 263 درگذشت.
خوارج در اینكه بعد از او به چه كسی مراجعه كنند، اختلاف كردند و در نتیجه بینشان كشتار و نزاع بوجود آمد، تا بالاخره به هارون بن عبداله بجلی شادی گرائیدند.